Kırgızistan-Tacikistan sınırında 16 Eylül 2019 tarihinde bir çatışma meydana gelmiştir. Kırgızistan’ın Batken iline bağlı Leylek ilçesinde Kırgızistan ve Tacikistan güçleri arasında yaşanan sınır sorunları sebebiyle çıkan çatışma sonrasında Kırgızistan Devlet Sınır Hizmetleri’nden yapılan resmi açıklamaya göre Leylek ilçesinde bulunan tartışmalı sınır bölgesindeki Say ve Maksat gözetleme kulelerine Tacikistan tarafından açılan ateş sonucu 1 Kırgız askeri ölmüş ve 6 asker yaralanmıştır.
Çatışmanın arka planına bakılacak olursa esasen Kırgızistan ve Tacikistan arasındaki sınır sorunu bölgenin en stratejik yerlerinden birisi olan Fergana Vadisi’nin kullanımı üzerinden 1980’lere kadar dayanmaktadır. Fergana Vadisi, içerisinde SSCB tarafından belirlenen adaletsiz ve ihtilafa açık sınır çizgileri, vadi üzerinde toprağı bulunan Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan arasında yıllardan bu yana bir sorun olarak süregelmektedir. Bu stratejik vadi üzerinde yer alan anklavlar (bir ülkede ada şeklinde bulunan başka bir ülkeye ait toprak parçası) sınır problemlerinin temelini teşkil etmektedir. Kırgızistan sınırları içerisinde yer alan ancak Tacik nüfusun yoğun olduğu Vorukh ve Kairagach bunların öne çıkanlarındandır. Bu durum söz konusu ihtilafların etnik çatışmalara dönme ihtimalini artırmaktadır. Zira yakın tarihte 2010 yılında Kırgızistan’ın güneyinde yer alan Oş ve Celalabad vilayetlerinde meydana gelen Kırgız-Özbek etnik çatışmaları hatırlandığında bu risk daha fazla akıllara gelmektedir. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra özellikle 90’lı yıllarda iki ülke arasında sınır sorunlarının çözümü için birden fazla kez anlaşmaya varılmış olsa da belirli aralıklarla çatışmalar yaşanmış ve halen yaşanmaya devam etmektedir. Mayıs 2006, Temmuz 2014, Mart 2019 ve Temmuz 2019’da yaşanan gerginlik ve çatışmalar Kırgızistan ve Tacikistan arasında cereyan eden yakın tarihteki çatışmalar olarak sayılabilecektir.
İki ülke arasındaki sınır anlaşmazlıklarının kendi aralarında çözüme kavuşturulması önemlidir. Zira stratejik ve jeopolitik önemi düşünüldüğünde bölgede meydana gelebilecek anlaşmazlık veya çatışmalar bilhassa Orta Asya’ya ilgileri her daim taze kalan bölge dışı aktörlerin işine yarayacaktır. Özellikle etnik boyuta ulaşan bir çatışma bölge istikrarını oldukça olumsuz etkileyeceği için sorunun barışçıl ve adil yollarla çözüme kavuşturulması gerekmektedir. 2019 Temmuz’unda iki ülke liderinin sorunun çözümüne yönelik bir araya gelmesiyle oluşan olumlu hava devam ettirilmelidir.
