SUNUŞ
Türk Akademisi Siyasi Sosyal Stratejik Araştırmalar Vakfı (TASAV), Türkiye’nin içinde bulunduğu sorunların tespiti ve bunlara yönelik alternatif çözümler oluşturulması amacıyla “Beyin Fırtınası” toplantılarına başlamıştır. Bu kapsamda, TASAV tarafından daha önce yapılan çalıştaylarda ortaya konulan öncelikler de dikkate alınmak suretiyle tüm siyasî, sosyal, ekonomik ve stratejik alan ve konular değerlendirmeye tâbi tutulmaktadır.
Küresel ve bölgesel gelişmelerin Türkiye jeopolitiğini yakından ilgilendirdiği bir süreçte, iç ve dış sorunların doğru teşhis edilmesi kuşkusuz doğru stratejilerin ve politikaların uygulamaya konulabilmesi bakımından önem arz etmektedir.
Siyasi, ekonomik ve sosyal alanlarda gittikçe büyüme, genişleme, yayılma ve bir kısmı da kangren olma istidâdı gösteren kimi sorunlar, aynı bakış açısıyla ve geniş bir vizyonla ele alınmayı beklemekte, bütüncül ve kuşatıcı bir anlayışla değerlendirilmeye ihtiyaç duymaktadır.
Siyasî alanda yürütülecek kuşatıcı reform hamlelerinin yanında, ekonomik ve sosyal alanlarda da önemli reformların yapılması, Türkiye’nin hedeflediği sıçramayı yapabilmesi için elzemdir. Bu düşüncelerden hareketle TASAV tarafından gerçekleştirilecek akademisyen ve uzmanların katılacağı bir dizi beyin fırtınası toplantısı ile Türkiye'nin “iyi yönetilen” bir ülke olabilmesine bilimsel katkı sağlanması hedeflenmektedir.
Çalışmalar; yeni gelişmeleri, konunun evrensel boyutlarını, Türkiye’deki durumu, sorunları, eksiklik ve aksaklıkları değerlendiren; alternatif çözümlerin geliştirilmesini ve yeni politika önerilerini ihtiva eden; tüm meseleleri stratejik bakış açısı ile inceleyen ve diğer konularla bütünleşik olarak ele alan bir çerçevede yürütülmektedir.
Volkan Recai Çetin tarafından kaleme alınan bu rapor; ulaştırma sektörüne ilişkin dünyada yaşanan gelişmeleri Türkiye’ye olan yansımaları ile birlikte inceledikten sonra Türkiye’nin söz konusu sektör açısından uluslararası alandaki yerini tespit etmekte, sektörel sorunları ortaya koymakta ve nihayetinde bu sorunların çözümüne yönelik politika önerileri sunmaktadır.
Bu vesileyle, ulaştırma sektörü konulu beyin fırtınası çalıştayımıza katılan bilim insanlarına, araştırmacılara ve uzmanlara teşekkür eder, çalışmaların neticesinde ortaya çıkardığımız objektif veri ve politika önerilerinin ilgililere ve karar alıcılara yararlı olmasını temenni ederim.
Saygılarımla,
İsmail Faruk AKSU
TASAV Başkanı
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ: DÜNYA TİCARETİNDEKİ GELİŞMELER
1. ULAŞTIRMA SEKTÖRÜNDE YAŞANAN KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE’DEKİ DURUM
1.1. Deniz ve Havayolu Yük Taşımaları
1.2. Demiryolu ve Karayolu Yük Taşımaları
1.3. Hava, Demiryolu ve Karayolu Yolcu Taşımaları
1.4. Otomobil Kullanımı
2. AVRUPA BİRLİĞİ ULAŞTIRMA POLİTİKALARI
3. TÜRKİYE ULAŞTIRMA SEKTÖRÜNDE MEVCUT DURUM ANALİZİ
3.1. Karayolu Ulaştırması
3.2. Demiryolu Ulaştırması
3.3. Denizyolu Ulaştırması
3.4. Havayolu Ulaştırması
4. ULAŞTIRMA SEKTÖRÜNDE TESPİT EDİLEN TEMEL SORUNLAR
5. SORUNLAR ÖZELİNDE YAPILAN DEĞERLENDİRMELER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ