Sayı 44: Para Vakıfları

EDİTÖRÜN NOTU

Küreselleşmenin hız kazanmasıyla birlikte sosyal hayatın içine gittikçe artan bir derecede etki eden teknolojinin ve bilişimin önemini geçen sayımızda değişik yönleriyle ele almıştık. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler finansal piyasalarda da yeniliklere yol açmış, yeni ürünler ve teknikler ortaya çıkmıştır. Bu gelişmelere paralel olarak vahşi küreselleşmenin getirdiği aşırı kâr hırsı, dönem dönem krizlere yol açmış ve dar gelirli kesimler mağdur olmuştur. Küreselleşmenin ihmal ettiği sosyal kesimleri desteklemek ve dayanışmayı artırmak için yapılan çalışmalar günümüzde, sosyal ekonomi kavramı ile birlikte anılmaktadır.

Sayı editörümüzün de belirttiği gibi sosyal ekonomi kavramı; kooperatifler, birlikler, dernekler ve vakıflardan oluşan, kamu sektörü ve kâr amaçlı özel sektörün yanı sıra üçüncü bir sektörü ifade etmektedir. Kar amacı gütmeyen bu kuruluşlar dünyada hükümet dışı kuruluşlar (NGO), ülkemizde ise sivil toplum kuruluşları (STK)  olarak isimlendirilmektedir. Dergimizin bu sayısının konu başlığı olan vakıflar da bu kuruluşlardan biridir.

Türk-İslam kültür ve medeniyetinde önemli bir yeri olan vakıflar özellikle Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde; eğitimden sağlığa, ticaretten dinî yapıların inşası ve işletilmesine kadar değişik alanlarda faaliyette bulunmuş ve hayır işlemişlerdir.  Avrupa ülkelerinde hükümetin belediyenin veya kilisenin yaptığı işleri Osmanlı Devleti’nde büyük ölçüde vakıflar yapmış, sosyal ve kültürel açıdan toplumun yararlandığı her türlü hizmet vakıflar tarafından sürekli olarak sunulmuştur.

Bu amaçlarla kurulmuş olan ve mal varlığı tamamen veya bir kısmen nakit olarak vakfedilmiş olan para vakıfları da aslında faizsiz finansman sisteminin öncü kuruluşlarıdır. Bugünkü anlamda yatırım fonları gibi bir fonksiyon üstlenmiş olan para vakıfları, Dergimizin bu sayısının ana konusudur. Bu sayımızda sosyal ekonominin bir unsuru olan vakıflardan, para vakıfları ve benzer nitelikteki katılım bankaları ele alınmaktadır.

Düşünce Dünyasında Türkiz olarak para vakıfları konusunu hem tarihi boyutuyla hem de günümüzdeki benzer kuruluşlar açısından ele alarak, kültür ve medeniyetimizin önemli bir müessesini sizlerin dikkatine sunuyor, araştırmacılara ve okuyucularımıza faydalı olmasını umut ediyoruz.

Başta dergimizin sahibi ve TASAV Başkanı Sayın İsmail Faruk Aksu olmak üzere, sayı editörümüz Sayın Prof. Dr. Nevzat AYPEK’e, yazıları ile bizleri bilgilendiren tüm akademisyenlere, Yazı İşleri Müdürümüz Sayın Konur Alp Koçak’a, Yayın Kurulu ve Danışma Kurulu üyelerimize, dergimizin tasarım ve basım işlerini gerçekleştiren Net Ofset’in çalışanlarına şükranlarımı sunuyor, bir sonraki sayıda buluşmak üzere, iyi okumalar diliyorum.

Doç. Dr. Mehmet GÜNAL
Editör

İÇİNDEKİLER